-۱اوضاع سیاسی ایران هنگام تأسیس حکومت صفوی چگونه بود؟
هنگام به قدرت رسیدن صفویان، کشور ما حکومت واحد و
قدرتمندی نداشت و دچار تفرقه و تجزیه شده بود – حاکمان بخش های مختلف ایران با هم درگیر جنگ بودند – امنیت و آرامش شهرها وروستاها از بین رفته بود .
-۲همزمان با حکومت صفویان کدام حکومت های همسایه در فکر گسترش قلمرو خود بودند ؟
امپراتوری عثمانی که با حمله هایپیاپی به سرزمین های همجوار ، بر قلمرو خود می افزود . سلطان عثمانی خود را خلیفه ی مسلمانان می دانست و به ایران نیز طمع داشت . در
شمال شرق ایران)ماوراالنهر(، اُزبک ها قدرت گرفته بودند و به مرزهای ایران می تاختند .
-۳شیخ صفی که بود ؟
شیخ صفی از صوفیان معروف زمان خود بودکه پیروان و و هواداران زیادی داشت و خانقاهش در اردبیل مورد توجه
مردم و حاکمان محلی بود .
-۴مهم ترین طرفداران خانقاه شیخ صفی چه کسانی بودند؟ مهم ترین طرفداران خانقاه شیخ صفی ایل های ترک بودند که به
قزلباش شهرت داشتند .
-۵شاه اسماعیل صفوی چگونه خود را شاه ایران خواند ؟ اسماعیل صفوی به کمک نیروی نظامی قزلباش ها ، نخست شروانشاهان وآق قویونلوها را شکست داد و پس از تسلط یافتن بر تبریز ، خود را شاه ایران خواند .
-۶اقدامات شاه اسماعیل صفوی را بنویسید؟
-۱رسمی کردن مذهب شیعه -۲ازمیان برداشتن حاکمان مناطق مختلف -۳شکست اُزبکها در خراسان -۴مسلط شدن بر سراسر ایران .
-۷چگونه قلمرو حکومت صفوی به حدود قلمرو دوره ساسانیان رسید ؟
در نتیجه موفقیت های سیاسی و نظامی شاه اسماعیل ،
حکومت کشور ما یکپارچه و نیرومند شد به طوری که قلمرو آن به حدود قلمرو دور ساسانیان رسید.
-۸چرا سلطان عثمانی در زمان شاه اسماعیل به ایران حمله کرد ؟ چون از شکل گیری سلسله قدرتمند و شیعه مذهب صفویهناخشنود بود .
-۹جنگ چالدران را توضیح دهید وعلت شکست ایران دراین جنگ چه بود؟
در جنگی که میان سپاهیان دو کشور ایران و عثمانی در
چالدران )نزدیکی شهر خوی امروزی( رخ داد ، شاه اس ماعیل و سربازانش شجاعت زیادی نشان دادند اما سپاه عثمانی به کمک سلاح هایآتشین مانند توپ و تفنگ که سپاه ایران از آنها بی بهره بود پیروز شد .
-۱۰پس از شاه اسماعیل چه کسی به حکومت رسید ؟ و چه کرد ؟
پسرش تهماسب به حکومت رسید . او با سرو سامان دادن به
اوضاع داخلی و دفع حمله های اُزبکان و دولت عثمانی ، موفق شد حکومت صفوی را تثبیت و تحکیم کند .
-۱۱چرا شاه تهماسب پایتخت خودراازتبریز به قزوین انتقال داد ؟
زیرا تبریز همواره در معرض هجوم سپاه عثمانی بود .
-۱۲شاه عباس اول پس از به قدرت رسیدن چه کرد؟
او اُزبک ها و عثمانیان را شکست داد و تا پشت مرزهای ایران عقب راند .
همچنین پایتخت را از قزوین به اصفهان در مرکز ایران منتقل کرد و برای آبادانی آن بسیار کوشید .
-۱۳چه عواملی موجب شد سلسله ی صفوی پس از شاه عباس اول از داشتن پادشاهی لایق و توانمند محروم ب ماند ؟
-۱سیاست کُشتن و کور کردن شاهزادگان -۲باز داشتن آنها از حکومت ولایت ها -۳آموختن شیوه ی کشور داری .
-۱۴چرا پس از شاه عباس اول امور حکومت مختل شد و هرج و مرج کشور را فرا گرفت ؟
در نتیجه ی ضعف و بی لیاقتی شاهان ، مقام های کشوری و لشکری دچار اختلاف و درگیری شدند و از انجام دادن مسئولیت های مهم خود بازماندند .
-۱۵چرا شاه سلطان حسین صفوی تسلیم محمود افغان شد ؟ در شرایط نابسامانی کشور ، گروهی از افغان ها در قندهار سر بهشورش برداشت ند و پس از پیروزی بر حاکم آن ولایت بهسوی اصفهان حرکت کردند . سلطان حسین صفوی که نمی توانست با این گروه شورشی کوچک مقابله کند ، پس از چند ماه محاصره ، به ناچار تسلیم شد و به این ترتیب محمود افغان سردسته ی شورشیان بر پایتخت وقسمت هایی از ایران مسلط شد .
-۱۶کدام شهرها پایتخت صفویان بودند ؟
تبریز – قزوین – اصفهان .
-۱۷علت تغییر پایتخت صفویان را توضیح دهید ؟
تغییر پایتخت از شهر تبریز به قزوین : زیرا تبریز همواره در معرض هجوم سپاه عثمانی بود – عدم تهدید پایتخت در قزوین از سوی عثمانیها یا ازبکان- مناسب بودن موقعیت جغرافیایی واستراتژیکی شهر قزوین
تغییر پایتخت از قزوین به اصفهان : اصفهان دارای مرکزیت جغرافیایی در ایران بود همچنین در مسیر راههای بزرگ بازرگانی قدیم قرارداشت – فراهم بودن شرایط اقتصادی (راه) ، سیاسی (مرکزیت) و کشاورزی (آب)
-۱۸دلایل سیاسی و نظامی ضعف و فروپاشی حکومت صفوی چه بود؟
ضعف و بی لیاقتی شاهان پس از شاه عباس – اختلاف و
درگیری بین مقام های کشوری و لشکری – دخالت درباریان سودجو در امور کشور – دور نگه داشتن و عدم تربیت صحیح شاهزادگان -مالیات های سنگین .
-۱۹در رأس حکومت صفوی چه کسانی قرار داشتند (به ترتیب)؟ شاه – وزیر بزرگ (اعتماد الدوله) -فرماندهان نظامی .
-۲۰وزیر بزرگ چه وظیفه ای داشت ؟
او مسئول امور اداری و مالی کشور بود اما در مقابل شاه قدرت و اختیار چندانی نداشت .
-۲۱فرماندهان نظامی چه مسئولیتی داشتند ؟
علاوه بر فرماندهی سپاه ، معمولاً حاکم ولایت های مهم نیز بودند .
-۲۲شاه عباس اول برای تقویت حکومت مرکزی چه کرد ؟
برای تقویت حکومت مرکزی و جلوگیری از نافرمانی و بی نظمی سران ایلهای قزلباش ، حکومت ولایت ها را از آنان گرفت و به افرادی غیر ازقزلباش ها سپرد . همچنین در کنار سپاه قزلباش ، سپاه جدیدی از افرادغیر قزلباش تشکیل داد و با کمک گرفتن از اروپاییان ، این سپاه را به تفنگ و توپ مجهز کرد .
-۲۳آثار و نتای ج اقدام های اداری و نظامی شاه عباس اول را توضیح دهید؟
واگذاری حکومت ولایت ها به افرادی غیر از قزلباش ها – در کنار سپاه قزلباش ، سپاه جدیدی از افرادی غیر قزلباش تشکیل داد – مجهز شدن سپاه ایران به توپ و تفنگ به کمک اروپاییان .
-۲۴قرون جدید به چه دورانی گفته می شود ؟
قرن های شانزدهم تا نوزدهم میلادی را در تاریخ اروپا قرون جدید می نامند .
-۲۵قرون جدید چه ویژگی هایی داشت ؟
در این قرن ها ، اوضاع سیاسی و مذهبی اروپا دگرگون شد و در نتیجه ی آن پیشرفت هایعلمی ، فرهنگی و اقتصادی چشمگیری به وجود آمد که به اختراعات و اکتشافات مهمی انجامید .
-۲۶پیش گامان استعمار در اروپا چه کشورهایی بودند ؟
پرتغال – اسپانیا – انگلستان – فرانسه .
-۲۷در آستانه ی تأسیس سلسله ی صفوی پرتغالی ها چه کردند؟ و چرا شاه اسماعیل نتوانست در مقابل آنها کاری از پیش ببرد؟
پرتغالی ها جزایر و سواحل جنوبی ایران را تصرف کرده و تجارت خلیج فارس و دریای ع مان را در اختیار گرفته بودند . شاه اسماعیلصفوی به دلیل نداشتن کشتی جنگی نتوانست در برابر پرتغالی ها کاری از پیش ببرد .
-۲۸شاه عباس اول چگونه توانست پرتغالی ها را از ایران بیرون براند؟
شاه عباس اول از رقابت انگلیسی ها و پرتغالی ها استفاده کرد و به کمک کشتی های جنگی انگلستان ، پرتغالی ها را از سواحل و جزایر ایران بیرون راند .
-۲۹یکی از علل موثر در برقراری روابط بین صفویان و کشورهای اروپایی چه بود؟
هجوم پیاپی عثمانی ها به ایران و اروپا بود .
-۳۰پادشاهان اروپایی برای کاستن فشار حملات عثمانی ها به خاک اروپا چه کردند؟
درصدد آن بودند که روابط خود را با ایرانتقویت کنند . علاوه بر این ، در آن زمان اروپاییان شرکت های بزرگ تجاری تأسیس کرده بودند و تمایل زیادی داشتند که روابط تجاری خود
را با دیگر کشورها گسترش دهد .
